HERPES SİMPLEKS

Herpes simpleks'in etkeni Herpesvirus hominis (HSV), hem sinirleri, hem de deriyi (nörotrop ve dermatrop) tutan bir virustur. İki antijenik tipi vardır. Bunlardan Tip 1 genellikle belden yukarı, Tip 2 ise genellikle belden aşağı bölgelerde infeksiyona neden olurlar. Bulaşma genellikle çocukluk yaşlarında olur. Bulaşma olması için genellikle deri veya mukoza bütünlüğünün bozulmuş olması gerekir. Ancak sağlam deri veya mukozadan da viruslu materyalin sürtünmesi ile bulaşabilir. Bulaşma olduktan sonra %99 olguda herhangi bir klinik belirti ortaya çıkmaz (bunlar doğrudan taşıyıcı durumuna geçerler). Olguların %1'inde ise klinik infeksiyon ortaya gelişir (Primer herpes simpleks infeksiyonları). Primer herpes simpleks infeksiyonları iyileştikten sonra bu hastalar da virusu taşıyıcı duruma geçerler (yani virus vücutta ömür boyu kalır).

Primer Herpes Simpleks İnfeksiyonları

Primer HSV infeksiyonları ağır seyrederler.

1. Primer herpetik gingivostomatit

Başlıca bebeklerde görülür. Ağız içinde yaygın veziküller ortaya çıkar. Bunlar kısa sürede patlar ve erozyon haline dönerler (ağız içi aftla kaplanmış gibi görünür). Salya artmıştır, ağızda kötü koku vardır. Lezyonların ağrılı olması nedeniyle beslenme bozulur. Tabloya menenjit ve ensefalit eklenebilir. Yüksek ateş ve genel durum bozukluğu olabilir.

2. Primer herpes genitalis

Virusla daha önce temas etmemiş genç erişkinlerde virusun genital bölgeden girmesiyle oluşur. Virus giriş yerinde grup halinde veziküller belirir. Bu belirtiler de ağrıya neden olurlar. Ek olarak menenjit, yüksek ateş ve genel durum bozukluğu gelişebilir.

3. Primer herpetik keratokonjunktivit

HSV ile daha önce hiç temas etmemiş kişilerde bulaşma gözden olduğunda bu tablo ortaya çıkar. Veziküller gelişir, daha sonra bunlar patlar ve ağrılı erozyonlar haline dönerler.

4. Primer herpetik dolama

İlk kez bulaşma parmaktan olduğunda bu tablo gelişir. Virus giriş yerinde diğer tablolarda olduğu gibi grup halinde vezikül çıkar. Avuç içine doğru yayılanlar bal peteği gibi bir vezikül grupu gösterirler

5. Yenidoğanın dissemine herpes simpleks infeksiyonu

Anne genitalinde virus bulunduğu dönemlerde doğum gerçekleşirse, viruslar bebeğe bulaşırlar. Yalnız deri veya mukozalar değil, iç organlar da tutulur. En ağır tablodur ve fatal sonlanabilir.

Bu %1'lik grup da iyileşince taşıyıcı durumuna geçer. Taşıyıcılarda virusun giriş yeri ile medulla spinalis arasında periyodik olarak gidip geldiği kabul edilmektedir. Bu şekilde dönem dönem giriş yerinde virus bulunur ve bulunduğu dönemlerde klinik belirti ortaya çıkmasa bile viral saçılma nedeniyle kişi virusları başkasına bulaştırabilir. Giriş yerinde virus bulunduğu dönemlerde bazı predispoze faktörler işe karışırsa klinikte sık olarak karşılaştığımız rekürran herpes simpleks infeksiyonları ortaya çıkar. Başlıca provokan faktörler arasında akut infeksiyon hastalıkları, stres, aşırı miktarda ultraviyole ışınlarına maruz kalmak ve menstruasyon sayılabilir.